Karpal Tünel Sendromu: Etyopatogenez, Klinik Değerlendirme ve Tedavi Yaklaşımları

Giriş

Karpal Tünel Sendromu (KTS), median sinirin el bileğindeki karpal tünel içinde sıkışması sonucu ortaya çıkan en yaygın tuzak nöropatidir. Prevalansının yüksek olması ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemesi nedeniyle, KTS'nin anatomik temelleri, patofizyolojik mekanizmaları ve klinik değerlendirme yöntemlerinin iyi anlaşılması önem taşımaktadır.

Anatomi ve Patofizyoloji

Karpal tünel, volarda transvers karpal ligament (fleksör retinakulum) ile dorsalde karpal kemikler (skafoid, trapezium, hamatum vb.) tarafından sınırlanan osteofibröz bir kanaldır. Bu tünel içinden median sinir, fleksör digitorum superficialis (FDS), fleksör digitorum profundus (FDP) ve fleksör pollicis longus (FPL) tendonları geçer.

KTS’nin patofizyolojisi, tünel içi basınç artışına bağlıdır. Normalde 2-10 mmHg olan basınç, KTS’de 30 mmHg’nin üzerine çıkar ve bilek hareketleriyle daha da yükselir (90-110 mmHg). Bu durum:

• Venöz konjesyon ve ödem

• Kapiller perfüzyonun bozulması

• Sinir iskemisi ve sonuçta demyelinizasyon/aksonal hasar (Wallerian dejenerasyon) ile sonuçlanır.

• 
  

Etiyolojik Faktörler

• Tünel hacmini azaltan nedenler: Distal radius kırıkları, tenosinovit, ganglion kistleri

• Tünel içi volümü artıran nedenler:

  • Sistemik hastalıklar (diyabet, hipotiroidi, romatoid artrit)

  • Fizyolojik durumlar (gebelik, obezite)

  • Tekrarlayan el bileği hareketleri (bilgisayar kullanımı, vibrasyon maruziyeti)

Klinik Bulgular ve Tanı

Semptomlar

• Parestezi (başparmak, işaret, orta ve yüzük parmağının radial yarısında uyuşma/karıncalanma)

• Nokturnal ağrı ("flick sign" ile rahatlama)

• İlerlemiş vakalarda: Tenar atrofi, el kavrama güçsüzlüğü

Fizik Muayene

• Provokatif testler:

  • Phalen testi (%68 sensitivite, %73 spesifite)

  • Tinel belirtisi (%50-60 sensitivite)

  • Karpal kompresyon testi (%87 sensitivite)

• Duyusal değerlendirme: Monofilament testi, iki nokta diskriminasyonu

• Motor değerlendirme: Abductor pollicis brevis (APB) kas gücü

Elektrodiagnostik Testler

• Sinir ileti çalışmaları (NCS): Median sinir motor ve duyusal iletim hızında yavaşlama

• EMG: Aksonal hasar varlığını değerlendirmede altın standart

Ayırıcı Tanı

• Servikal radikülopati (C6/C7)

• Pronator teres sendromu

• Torasik çıkış sendromu

• Polinöropatiler

Tedavi Yaklaşımları

Konservatif Tedavi

• Bilek splintleme (nötral pozisyonda, özellikle gece)

• NSAİİ’ler ve lokal kortikosteroid enjeksiyonları

• Fizik tedavi: Sinir kaydırma egzersizleri, ultrason tedavisi

Cerrahi Tedavi

• Endikasyonlar:

  • Konservatif tedaviye yanıtsızlık

  • İlerleyici motor kayıp/tenar atrofi

• Açık/endoskopik karpal tünel gevşetme: Transvers karpal ligamentin kesilmesi

Sonuç

KTS, erken tanı ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Hafif-orta şiddetteki vakalarda konservatif yöntemler etkiliyken, ilerlemiş olgularda cerrahi müdahale gereklidir.

Referanslar

1. American Academy of Orthopaedic Surgeons (AAOS). (2020). Clinical Practice Guideline on Management of Carpal Tunnel Syndrome.

2. Werner, R.A., et al. (2005). "Electrodiagnostic evaluation of carpal tunnel syndrome." Muscle & Nerve, 32(6), 748-755.

3. Atroshi, I., et al. (1999). "Prevalence of carpal tunnel syndrome in a general population." JAMA, 282(2), 153-158.

   
   

Anahtar Kelimeler: Karpal tünel sendromu, KTS tedavisi, median sinir sıkışması, el bileği ağrısı, karpal tünel ameliyatı, sinir sıkışması belirtileri